Бир адамны эки уланы бола. Оланы гиччиси атасына: «Атам, мюлкюнгню магъа тиеген пайын бёлюп бер», – дей. Атасы да мюлкню уланларыны арасында пайлай.
Бир нече гюнден сонг гиччи уланы, бары да затын да сатып ва акъчасын да алып, йыракъ бир элге чыгъып гете. Онда пасат яшав сюрюп, бютюн барын-ёгъун пуч эте. Бар чакъы затын пуч этип битгенден сонг, о уьлкеде уллу ачлыкъ бола. Гиччи уланы тарчыкъ гьалгъа тюшмеге башлай. Шондан сонг о барып шо уьлкеде яшайгъанланы бирини алдында ялчы бола, о да ону авлакъгъа донгузларын сакълама йибере. О улан донгузлагъа береген ем булан къарнын толтурмагъа да рази бола, тек огъар шону да бирев де бермей.
Сонг о бир керен ойлашып, оьз-оьзюне булай айтып сёйлей: атамны нечакъы ялчылары бар, оланы барысыны да тойгъунча ашама ашы бар, мен буса мунда ачымдан оьле тураман! Атамны янына барып, огъар: «Атам! Мен Аллагьны ва сени алдынгда гюнагь иш этгенмен, мен дагъы сени уланынгман деп айтмагъа тийишли тюгюлмен. Мени оьзюнгню ялчыларынгдан бириси деп гьисап этип къой», – деп айтайым.
О шоссагьат къайтып атасыны янына гете. Хыйлы арекденокъ да ону гелегенин гёрюп, атасы огъар языкъсына. Чабып барып, ону бойнундан къучакълап оьбе. Уланы огъар: «Атам! Мен Аллагьны ва сени алдынгда гюнагь иш этгенмен ва дагъы сени уланынгман деп айтмагъа тийишли тюгюлмен», – дей. Атасы буса оьзюню къулларына: «Тез болугъуз! Инг яхшы гийимлер де гелтирип, муну гийиндиригиз, бармагъына юзюк ва аякъларына аякъгийимлер беригиз. Семиз бир тана гелтирип союгъуз: ашап йыбанайыкъ. Неге тюгюл де, бу мени уланым. Бу оьлген эди, гьали тирилген, тас болгъан эди, гьали табулгъан», – дей. Олар ашап-ичип, йыбанмагъа башлайлар.
Ону уллу уланы шо заман авлакъда болгъан. Къайтывда, уьйге ювукъ болгъанда, о бир йырлав ва бийив тавушлар эшите. Къуллукъчулардан бирисин чакъырып, о: «Бу не зат болмагъа бола?» – деп сорай. Къуллукъчу огъар: «Сени ининг къайтып гелген. О сав-саламат къайтгъаны саялы, атанг огъар семиз бир тана сойгъан», – деп жавап бере. О ачувлана ва уьйге гирмеге сюймей. Атасы буса чыгъып, ону чакъыра. О да атасына: «Муна, мен сени бир къулунг йимик болуп сагъа ишлейгеним нечесе йыллар бола. Мен бир де сени буйругъунгдан чыкъмагъанман. Амма сен буса, къурдашларым булан йыбансын деп, магъа бир улакъ сама да бермегенсен. Сени бу уланынг, пасат къатынлар булан кеп чегип юрюп, оьзюню бютюн барын-ёгъун да пуч этип гелген заманда, сен огъар семиз бир тана сойгъансан!» – деп жавап бере. Атасы огъар: «Балам! Сен даим мени булансан, мени бютюн байлыгъым да сеникидир. Бу ининг оьлюп тирилгени ва тас болуп табулгъаны саялы, сагъа сююнмеге ва йыбанмагъа герек эди чи», – дей.
Бир нече гюнден сонг гиччи уланы, бары да затын да сатып ва акъчасын да алып, йыракъ бир элге чыгъып гете. Онда пасат яшав сюрюп, бютюн барын-ёгъун пуч эте. Бар чакъы затын пуч этип битгенден сонг, о уьлкеде уллу ачлыкъ бола. Гиччи уланы тарчыкъ гьалгъа тюшмеге башлай. Шондан сонг о барып шо уьлкеде яшайгъанланы бирини алдында ялчы бола, о да ону авлакъгъа донгузларын сакълама йибере. О улан донгузлагъа береген ем булан къарнын толтурмагъа да рази бола, тек огъар шону да бирев де бермей.
Сонг о бир керен ойлашып, оьз-оьзюне булай айтып сёйлей: атамны нечакъы ялчылары бар, оланы барысыны да тойгъунча ашама ашы бар, мен буса мунда ачымдан оьле тураман! Атамны янына барып, огъар: «Атам! Мен Аллагьны ва сени алдынгда гюнагь иш этгенмен, мен дагъы сени уланынгман деп айтмагъа тийишли тюгюлмен. Мени оьзюнгню ялчыларынгдан бириси деп гьисап этип къой», – деп айтайым.
О шоссагьат къайтып атасыны янына гете. Хыйлы арекденокъ да ону гелегенин гёрюп, атасы огъар языкъсына. Чабып барып, ону бойнундан къучакълап оьбе. Уланы огъар: «Атам! Мен Аллагьны ва сени алдынгда гюнагь иш этгенмен ва дагъы сени уланынгман деп айтмагъа тийишли тюгюлмен», – дей. Атасы буса оьзюню къулларына: «Тез болугъуз! Инг яхшы гийимлер де гелтирип, муну гийиндиригиз, бармагъына юзюк ва аякъларына аякъгийимлер беригиз. Семиз бир тана гелтирип союгъуз: ашап йыбанайыкъ. Неге тюгюл де, бу мени уланым. Бу оьлген эди, гьали тирилген, тас болгъан эди, гьали табулгъан», – дей. Олар ашап-ичип, йыбанмагъа башлайлар.
Ону уллу уланы шо заман авлакъда болгъан. Къайтывда, уьйге ювукъ болгъанда, о бир йырлав ва бийив тавушлар эшите. Къуллукъчулардан бирисин чакъырып, о: «Бу не зат болмагъа бола?» – деп сорай. Къуллукъчу огъар: «Сени ининг къайтып гелген. О сав-саламат къайтгъаны саялы, атанг огъар семиз бир тана сойгъан», – деп жавап бере. О ачувлана ва уьйге гирмеге сюймей. Атасы буса чыгъып, ону чакъыра. О да атасына: «Муна, мен сени бир къулунг йимик болуп сагъа ишлейгеним нечесе йыллар бола. Мен бир де сени буйругъунгдан чыкъмагъанман. Амма сен буса, къурдашларым булан йыбансын деп, магъа бир улакъ сама да бермегенсен. Сени бу уланынг, пасат къатынлар булан кеп чегип юрюп, оьзюню бютюн барын-ёгъун да пуч этип гелген заманда, сен огъар семиз бир тана сойгъансан!» – деп жавап бере. Атасы огъар: «Балам! Сен даим мени булансан, мени бютюн байлыгъым да сеникидир. Бу ининг оьлюп тирилгени ва тас болуп табулгъаны саялы, сагъа сююнмеге ва йыбанмагъа герек эди чи», – дей.
Комментариев нет:
Отправить комментарий